Chủ doanh nghiệp tư nhân là gì? Quyền và vai trò của chủ doanh nghiệp tư nhân

Chủ doanh nghiệp tư nhân là gì? Quyền và vai trò của chủ doanh nghiệp tư nhân là gì? Thiên Luật Phát sẽ giúp bạn giải đáp các thắc mắc trong bài viết dưới đây!

Chủ doanh nghiệp tư nhân chịu trách nhiệm về toàn bộ hoạt động của doanh nghiệp

Doanh nghiệp tư nhân là gì?

Theo quy định của Luật doanh nghiệp 2014 tại Khoản 1 Điều 183:

“Doanh nghiệp tư nhân là doanh nghiệp do một cá nhân làm chủ và tự chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình về mọi hoạt động của doanh nghiệp”.

Đây là mô hình doanh nghiệp một chủ, do duy nhất một chủ thể đứng ra thành lập, tương tư như công ty TNHH một thành viên. Cá nhân chính là người làm chủ, sử dụng chính tài sản của mình để đầu tư vào hoạt động kinh doanh, không liên kết và chia sẻ với bất kỳ ai khác.

Mô hình doanh nghiệp do một người làm chủ

Là người duy nhất đầu tư vốn và thành lập doanh nghiệp nên chủ doanh nghiệp tư nhân chinh là cá nhân duy nhất có quyền quyết định tất cả các vấn đề về cơ cấu, tổ chức quản và các hoạt động sản xuất kinh doanh. Đồng thời, chủ doanh nghiệp tự chịu trách nhiệm về mọi hoạt động của doanh nghiệp bằng tất cả tài sản của mình.

Cá nhân Việt Nam, cá nhân người nước ngoài thỏa mãn các điều kiện quy định trong Luật doanh nghiệp 2014, khoản 1 Điều 18 quy định có quyền thành lập doanh nghiệp tư nhân.

Dù chỉ có một chủ nhưng doanh nghiệp tư nhân vẫn là đơn vị mang tính chất một tổ chức kinh tế, có người điều hành quản lý và có người lao động.

Vai trò của chủ doanh nghiệp tư nhân

Toàn quyền quyết định mọi hoạt động doanh nghiệp

Chủ doanh nghiệp tư nhân có toàn quyền quyết định với tất cả mọi hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, được sử dụng lợi nhuận sau thuế và thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ tài chính khác theo quy định của pháp luật hiện hành.

Chủ doanh nghiệp là người trực tiếp quản lý, điều hành doanh nghiệp

Người làm chủ có thể trực tiếp điều hành, quản lý các hoạt động kinh doanh hoặc thuê người khác làm thay mình. Trong trường hợp, chủ doanh nghiệp muốn thuê người khác làm Giám đốc quản lý doanh nghiệp, thì chủ doanh nghiệp tư nhân vẫn phải chịu trách nhiệm về tất cả các hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.

Người đại diện theo pháp luật của công ty

Chủ doanh nghiệp tư nhân là người đại diện cho doanh nghiệp, thực hiện đầy đủ các quyền và nghĩa vụ phát sinh từ giao dịch của doanh nghiệp. Đồng thời cũng là người đại diện cho doanh nghiệp với tư cách nguyên đơn, bị đơn trước tòa án. Bên cạnh đó là người có quyền lợi và nghĩa vụ khác theo quy định của pháp luật.

Quyền bán hoặc cho thuê toàn bộ công ty

Theo quy định tại Điều 186 Luật doanh nghiệp 2014, chủ doanh nghiệp có toàn quyền cho thuê toàn bộ doanh nghiệp của mình. Trong suốt thời gian cho thuê, người làm chủ doanh nghiệp vẫn là người chịu trách nhiệm trước pháp luật về các hoạt động liên quan đến doanh nghiệp.

Tại Điều 187 Luật doanh nghiệp 2014 quy định, chủ doanh nghiệp tư nhân có quyền bán doanh nghiệp của mình cho người khác. Sau khi bán, chủ doanh nghiệp vẫn phải chịu trách nhiệm về các khoản nợ và tất cả các nghĩa vụ tài sản khác của doanh nghiệp phát sinh trong thời gian trước ngày chuyển giao doanh nghiệp (ngoại trừ trường hợp người mua, người bán và chủ nợ của doanh nghiệp có thỏa thuận khác).

Chủ doanh nghiệp có quyền bán hoặc cho thuê doanh nghiệp

Có thể khẳng định rằng, doanh nghiệp tư nhân chính là một loại tài sản riêng của chủ doanh nghiệp sở hữu. Vì thế, chủ doanh nghiệp được toàn quyền định đoạt “số phận” doanh nghiệp với tư cách là người duy nhất sở hữu doanh nghiệp đó.

Mối quan hệ giữa Doanh nghiệp tư nhân và chủ DNTN

Bởi vì doanh nghiệp tư nhân chỉ có một cá nhân duy nhất làm chủ sở hữu. Do đó, nếu có sự thay đổi từ cá nhân này thành cá nhân khác, doanh nghiệp đó phải chấm dứt sự tồn tại. Ví dụ:

• Khi doanh nghiệp bị bán đi, người mua phải thực hiện đăng ký kinh doanh lại
• Nếu thay đổi về số lượng chủ sở hữu thì doanh nghiệp cũng phải chấm dứt sự tồn tại.

Người làm chủ doanh nghiệp tư nhân bị mất tích, qua đời hoặc rơi vào tình huống bị cấm thành lập quản lý doanh nghiệp, doanh nghiệp tư nhân bắt buộc phải giải thế.

• Trường hợp chủ doanh nghiệp qua đời, nếu có người thừa kế thì người này chỉ được hưởng tài sản, không được thừa kế tư cách chủ sở hữu doanh nghiệp tư nhân.
• Nếu có một người thừa kế và muốn tiếp tục khai thác tài sản trong doanh nghiệp bằng hoạt động kinh doanh theo hình thức Doanh nghiệp tư nhân, người thừa kế phải đăng ký kinh doanh lại.
• Nếu số lượng chủ sở hữu tăng lên hơn một, thì phải làm thủ tục chuyển đổi Doanh nghiệp tư nhân sang hình thức Công ty TNHH hai thành viên trở lên.

Mỗi chủ doanh nghiệp tư nhân chỉ được quyền thành lập duy nhất một doanh nghiệp tư nhân, không được đồng thời là thành viên công ty hợp danh hoặc chủ hộ kinh doanh. Khi Doanh nghiệp tư nhân chưa chấm dứt sự tồn tại về mặt pháp lý thì người làm chủ doanh nghiệp không được quyền đăng ký làm chủ bất kỳ một doanh nghiệp tư nhân nào khác.

Quyền sở hữu vốn của chủ doanh nghiệp tư nhân

Chịu trách nhiệm vô hạn bằng tất cả tài sản

• Theo quy định tại Điều 184, Luật Doanh nghiệp năm 2014, chủ doanh nghiệp tư nhân phải chịu trách nhiệm về tất cả hoạt động của doanh nghiệp bằng toàn bộ tài sản của mình.
• Đây là loại trách nhiệm vô hạn, không có sự tách biệt giữa vốn doanh nghiệp và khối tài sản của chủ doanh nghiệp.

Người làm chủ phải chịu trách nhiệm vô hạn với doanh nghiệp bằng chính tài sản của mình

Nguồn vốn của doanh nghiệp tư nhân

Nguồn vốn của doanh nghiệp tư nhân chủ yếu là tài sản cá nhân của chính chủ sở hữu doanh nghiệp. Khi thành lập doanh nghiệp, người làm chủ phải đăng ký chính xác tổng số vốn đầu tư, nêu rõ là Việt Nam Đồng, ngoại tệ, vàng hay các loại tài sản khác (ghi rõ số lượng và giá trị còn lại của từng loại tài sản).

Do đặc điểm của loại hình doanh nghiệp một chủ nên khả năng huy động vốn của doanh nghiệp tư nhân bị hạn chế, đặc biệt là vốn đầu tư của doanh nghiệp. Vì nếu phá vỡ yếu tố một chủ sở hữu về vốn, doanh nghiệp đó sẽ trở thành mô hình khác mà không còn là doanh nghiệp tư nhân.

Tất cả số vốn và tài sản (bao gồm vốn vay và tài sản đi thuê) dùng để kinh doanh bắt buộc phải ghi chép đầy đủ vào sổ kế toán và báo cáo tài chính của doanh nghiệp theo đúng pháp luật quy định.

Quyền tăng/giảm vốn đầu tư

Trong quá trình sản xuất kinh doanh, chủ doanh nghiệp có quyền tăng hoặc giảm vốn đầu tư tùy vào điều kiện, tình hình cụ thể. Việc tăng, giảm vốn đầu tư này bắt buộc phải ghi chép đầy đủ vào sổ kế toán. Nếu mức vốn giảm xuống thấp hơn số vốn đầu tư đã đăng ký, chủ doanh nghiệp chỉ được giảm vốn sau khi đăng ký với Cơ quan đăng ký kinh doanh.

Quyền tăng giảm vốn đầu tư của doanh nghiệp do chủ doanh nghiệp quyết định

Chủ doanh nghiệp tư nhân là người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp, được quyền quyết định tất cả mọi hoạt động kinh doanh, sử dụng lợi nhuận, bán/cho thuê doanh nghiệp và chịu trách nghiệm về vốn đầu tư cùng các nghĩa vụ pháp lý khác theo quy định.

Hi vọng những thông tin trong bài viết này sẽ giúp các chủ doanh nghiệp tương lai hiểu rõ hơn về vai trò, quyền hạn và trách nghiệm của mình. Để từ đó có sự chuẩn bị tốt nhất khi quyết định mở doanh nghiệp tư nhân.

>> Thông tin liên quan bài viết:

• Thủ tục thành lập công ty tư nhân cần những gì?
• Các loại thuế doanh nghiệp tư nhân phải nộp
• Thủ tục chuyển đổi doanh nghiệp tư nhân thành công ty TNHH
• Doanh nghiệp tư nhân là gì?

THÔNG TIN LIÊN HỆ

• Website: https://thienluatphat.vn/
• Email: [email protected]
• Địa chỉ: 1014/63 Tân Kỳ Tân Quý, P. Bình Hưng Hòa, Q.Bình Tân, Tp. HCM